Stało się. Sąd ogłosił w Twojej sprawie upadłość konsumencką. To dla Ciebie szansa, żeby pozbyć się nadmiernego zadłużenia i odzyskać finansową stabilność. Ale od tej pory Twoim majątkiem zarządza syndyk. Dotyczy to także Twoich zarobków. Dowiedz się, jak wygląda zajęcie wynagrodzenia przez syndyka i jaką cześć dochodów może Ci zabrać.
- Po ogłoszeniu upadłości zarząd nad majątkiem oraz dochodem upadłego przejmuje syndyk.
- Zajęcie wynagrodzenia przez syndyka dotyczy umowy o pracę, umowy o dzieło, zlecenia oraz emerytury/renty.
- Wolna od zajęcia jest kwota w wysokości minimalnego wynagrodzenia za pracę.
- Według Kodeksu Pracy syndyk może zająć do 50% wynagrodzenia za pracę, do 60% wynagrodzenia za pracę, jeśli upadły płaci alimenty oraz do 25% emerytury/renty.
- Prawa upadłościowe określa minimalne kwoty wolne od zajęcia uzależnione od ilości osób pozostających na utrzymaniu upadłego.
- Upadły może złożyć wniosek o wyższą kwotę wolną od zajęcia
- Wynagrodzenie syndyka opłacane jest z masy upadłościowej po zakończeniu postępowania upadłościowego.
- Upadłość konsumencka kancelaria – uniknij błędów formalnych i szybciej uwolnij się od długów
Jak długo syndyk zajmuje wynagrodzenie?
Gdy sąd wydaje decyzję o ogłoszeniu upadłości, rozpoczyna się postępowanie upadłościowe. Kończy się ono w momencie, gdy uprawomocni się postanowienie sądu o planie spłaty wierzycieli lub o umorzeniu zobowiązania bez ustalania planu spłaty. (Sąd może też podjąć decyzję o warunkowym umorzeniu zobowiązań).
Podczas postępowania upadłościowego majątek dłużnika oraz zarobki z umów o pracę zostają włączone w skład masy upadłościowej, z której zostaną spłaceni wierzyciele upadłego. Syndyk zajmuje więc wynagrodzenie od dnia ogłoszenia przez sąd upadłości aż do zakończenia postępowania upadłościowego.
Po zakończeniu postępowania upadłościowego upadły odzyskuje pełną kontrolę nad swoim majątkiem oraz otrzymuje 100% swojego wynagrodzenia.
Ile trwa postępowanie syndyka?
Czy można jednoznacznie powiedzieć, ile trwa postępowanie syndyka? Niestety nie. Jest to uzależnione od tego, jak dużym majątkiem dysponuje upadły i jak sprawie syndyk przeprowadzi postępowanie upadłościowe.
Jeśli upadły ma duży majątek lub jego składniki są trudne do spieniężenia (np. nieruchomość, którą trudno sprzedać), postępowanie upadłościowe może się wydłużyć nawet do kilku lat.
Jeśli upadły nie ma majątku lub łatwo go zbyć, postępowanie upadłościowe nie powinno przekroczyć 6 miesięcy.
Na długość trwania postępowania upadłościowego mają także wpływ działania wierzycieli. Jeśli zaskarżą oni w toku postępowania upadłościowego plan spłaty, postępowanie się wydłuży, a wraz z nim okres, przez jaki syndyk zajmuje wynagrodzenie.
Jakie dochody może zająć syndyk?
Syndyk może zająć zarobek, który pochodzi z dowolnego źródła, a więc:
- dochód z umowy o pracę,
- dochód z umowy zlecenia,
- dochód z umowy o dzieło,
- rentę lub emeryturę,
- dochód z wynajmu.
Jakich dochodów nie może zająć syndyk?
Wolne od zajęcia przez syndyka są wszelkie świadczenia socjalne, jakie przysługują upadłemu. Syndyk nie zajmie więc środków, które pochodzą z:
- świadczenia 500+,
- alimentów,
- zasiłków rodzinnych,
- zasiłków pielęgnacyjnych;
- diet,
- stypendiów.
Ile wynagrodzenia może zająć syndyk?
Czy syndyk może zająć całość wynagrodzenia z umowy o pracę? Nie. Wolna od zajęcia jest kwota w wysokości minimalnego wynagrodzenia za pracę (w pełnym wymiarze czasu pracy). Syndyk może więc zająć wyłącznie kwotę, która pozostaje po odliczeniu kwoty minimalnej (po odliczeniu składek na ubezpieczenia społeczne oraz zaliczki na podatek dochodowy od osób fizycznych).
Ponadto syndyka ograniczają przepisy Kodeksu Pracy, który stanowi, że syndyk może zająć:
- Do 50% wynagrodzenia za pracę.
- Do 60% wynagrodzenia za pracę, jeśli upadły płaci alimenty.
Warto pamiętać, że jeśli dochód upadłego pochodzi z umowy o pracę w innym kraju Unii Europejskiej, to syndyk zajmie wynagrodzenie w takiej wysokości, w jakiej pozwalają na to przepisy tego kraju.
Jeśli upadły utrzymuje się jedynie z emerytury lub renty, zajęciu podlega nie więcej niż 25% świadczenia.
Kwota wolna od zajęcia a utrzymanie rodziny
Oprócz przepisów wynikających z Kodeksu Pracy syndyk kieruje się też przepisami prawa upadłościowego, które określa minimalne kwoty wolne od zajęcia niezależnie od źródła dochodu. Wysokość kwoty wolnej od zajęcia jest uzależniona od tego, czy upadły ma na utrzymaniu inne osoby.
Jeżeli upadły utrzymuje wyłącznie siebie, kwota wolna od zajęcia wynosi 150 % wartości kwoty przyznającej prawo do świadczeń pieniężnych z pomocy społecznej dla osoby samotnie gospodarującej.
Jeżeli upadły ma na swoim utrzymaniu rodzinę, kwota wolna od zajęcia wynosi 150 % wartości kwoty przyznającej prawo do świadczeń pieniężnych z pomocy społecznej dla osób w rodzinie. Co ważne, kwota wolna od zajęcia jest mnożona przez liczbę osób, które pozostają na utrzymaniu upadłego.
Syndyk a wypłata wynagrodzenia z różnych źródeł
Co w przypadku, gdy upadły uzyskuje dochód z różnych źródeł, np. łączy pracę na umowie z umową zleceniem lub umową o dzieło albo dorabia sobie do emerytury?
W takiej sytuacji każdą kategorię dochodu rozpatruje się odrębnie i stosuje się przepisy związane z tym typem dochodu. Jeśli więc upadły jest zatrudniony na umowie o pracę w kilku miejscach lub łączy umowę o pracę z umowami o dzieło i zleceniem, podstawą do obliczenia kwoty wolnej od potrąceń jest suma wszystkich wynagrodzeń.
Jeśli jednak upadły pobiera emeryturę i pracuje dodatkowo na pół etatu, to kwotę zajmowaną przez syndyka wylicza się odrębnie dla tych dwóch źródeł przychodu.
Czy można zwiększyć kwotę wolną od zajęcia?
Upadły (a także sam syndyk) może złożyć do sędziego-komisarza wniosek o wyższą kwotę wolną od zajęcia niż wynika to z przepisów.
Wniosek taki trzeba odpowiednio umotywować. Może to być szczególnie trudna sytuacja życiowa upadłego, np. zły stan zdrowia, niepełnosprawność czy duża ilość osób pozostająca na utrzymaniu upadłego.
Należy jednak pamiętać, że od decyzji sędziego-komisarza przysługuje zażalenie, zarówno upadłemu, jak i wierzycielom.
Jakie jest wynagrodzenie syndyka?
Prawo upadłościowe jasno rozstrzyga kwestię, kto pokrywa wynagrodzenie syndyka. Wynagrodzenie syndyka pokrywane jest ze środków, jakie uzyska syndyk po zlicytowaniu majątku upadłego, a więc z masy upadłościowej.
Wysokość wynagrodzenia syndyka ustala sąd, biorąc pod uwagę wysokość masy upadłościowej, stopień zaspokojenia wierzycieli, nakład pracy syndyka oraz to, jak długo trwało samo postępowanie.
Przepisy Prawa upadłościowego ustalają także sposób wyliczania wynagrodzenia syndyka.
Wynagrodzenie syndyka ustala się w wysokości od jednej czwartej przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia w sektorze przedsiębiorstw bez wypłat nagród z zysku w czwartym kwartale roku poprzedniego, ogłoszonego przez Prezesa Głównego Urzędu Statystycznego do jego dwukrotności (Art. 491).
Kiedy syndyk otrzymuje wynagrodzenie?
Syndyk otrzymuje wynagrodzenie dopiero po zakończeniu wszystkich czynności związanych z prowadzeniem postępowania upadłościowego, czyli po zlicytowaniu masy upadłościowej. To dobra wiadomość dla upadłego, bo w związku z tym syndykowi także zależy na jak najszybszym zakończeniu postępowania upadłościowego.
Zajęcie wynagrodzenia przez syndyka – podsumowanie
Jak widać, odpowiedź na pytanie, jaką część wynagrodzenia pobierze syndyk, nie jest prostą sprawą. Warto przeanalizować różne przepisy, jakie mają tu zastosowanie, i postarać się dla upadłego o jak najkorzystniejszą interpretację. Dlatego zawsze warto sięgnąć po pomoc prawnika specjalizującego się w upadłości konsumenckiej.
